Tài chính phi tập trung
Tài chính phi tập trung (DeFi) là một định chế tài chính mở, toàn cầu và được xây dựng cho thời đại internet – một giải pháp thay thế cho một định chế cũ kỹ, bí ẩn, bị kiểm duyệt nghẹt thở và gắn kết với nhau bằng cơ sở hạ tầng và quy trình trải dài hàng thập kỷ. Định chế mới này cho phép bạn thực sự quản trị tiền của bạn, cho phép bạn tiếp xúc với thị trường tài chính toàn cầu và những lựa chọn khác thay cho đồng nội tệ hoặc các lựa chọn ngân hàng của bạn. Các sản phẩm tài chính phi tập trung đem tới các dịch vụ tài chính cho bất kỳ ai có kết nối Internet và những dịch vụ này phần lớn do người dùng sở hữu và duy trì. Cho đến nay, số lượng tài sản số giá trị hàng nghìn tỷ đô la đã chảy qua các ứng dụng tài chính phi tập trung và đang tăng lên theo thời gian.
Tài chính phi tập trung là gì?
Tài chính phi tập trung (biên dịch từ tiếng anh DeFi - Decentralized Finance) là một thuật ngữ chung cho những sản phẩm và dịch vụ tài chính mà tất cả mọi người có thể truy cập và sử dụng mà chỉ cần có kết nối với internet. Với tài chính phi tập trung, thị trường luôn mở 24/7 và không có con người nào có thể chặn hoặc từ chối bạn truy cập. Các dịch vụ tài chính trước đây hoạt động chậm chạp và có nguy cơ tiềm ẩn lỗi con người thì giờ đây được tự động hóa và an toàn hơn khi các hoạt động được xử lý bằng ngôn ngữ lập trình mà bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra và xem xét kỹ lưỡng. Hiện nay, thị trường tài chính phi tập trung đã gây dựng nên một nền kinh tế tài sản số với tốc độ phát triển nhanh, nơi bạn có thể giao dịch trao đổi các loại tài sản, đi vay, cho vay, ký gửi nhận lãi, hoán đổi lãi suất, giao dịch bảo hiểm, và hàng loạt các hoạt động tài chính khác.
So sánh tài chính phi tập trung với tài chính truyền thống
Một trong những cách tốt nhất để thấy được tiềm năng của DeFi là hiểu những vấn đề tồn tại ngày nay:
- Một số người không được cấp quyền truy cập để thiết lập tài khoản ngân hàng hoặc sử dụng các dịch vụ tài chính.
- Việc thiếu khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính có thể khiến mọi người không có việc làm.
- Các dịch vụ tài chính có thể cản trở việc bạn được thanh toán.
- Một khoản phí ẩn của dịch vụ tài chính là dữ liệu cá nhân của bạn.
- Chính phủ và các tổ chức tập trung có thể đóng cửa thị trường theo ý muốn.
- Giờ giao dịch thường được giới hạn trong giờ làm việc của múi giờ cụ thể.
- Chuyển tiền có thể mất nhiều ngày do quy trình nội bộ của con người.
- Dịch vụ tài chính có phí bảo hiểm vì các tổ chức trung gian cần được cắt giảm.
Bảng so sánh
| Tài chính phi tập trung | Tài chính truyền thống |
|---|---|
| Bạn giữ tiền của bạn. | Các tổ chức tài chính giữ tiền của bạn |
| Bạn kiểm soát tiền của mình đi đâu và chi tiêu như thế nào. | Bạn phải tin tưởng các công ty sẽ không quản lý tiền của bạn một cách sai lầm, chẳng hạn như cho những người đi vay gặp rủi ro vay. |
| Việc chuyển tiền diễn ra trong vài phút. | Payments can take days due to manual processes. |
| Hoạt động giao dịch là bí danh. | Hoạt động tài chính được kết hợp chặt chẽ với danh tính của bạn. |
| Tài chính phi tập trung không hạn chế bạn truy cập. | Bạn phải đăng ký để sử dụng các dịch vụ tài chính từ các tổ chức. |
| Một thị trường tài chính luôn luôn mở 24/7. | Thị trường đóng cửa vì nhân viên cần nghỉ ngơi cuối ngày. |
| Nó được xây dựng dựa trên tính minh bạch – bất kỳ ai cũng có thể xem dữ liệu của sản phẩm và kiểm tra cách hệ thống hoạt động. | Các tổ chức tài chính là những sổ sách đóng: bạn không thể yêu cầu xem lịch sử cho vay của họ, hồ sơ tài sản được quản lý của họ, v.v. |
Nguồn gốc từ Bitcoin...
Bitcoin về nhiều mặt là ứng dụng DeFi đầu tiên. Bitcoin cho phép bạn thực sự sở hữu và kiểm soát giá trị và gửi nó đi khắp nơi trên thế giới. Nó thực hiện điều này bằng cách cung cấp một cách thức để một số lượng lớn người, những người không tin tưởng lẫn nhau, đồng ý về sổ cái tài khoản mà không cần đến một trung gian đáng tin cậy. Bitcoin mở cửa cho bất kỳ ai và không ai có quyền thay đổi các quy tắc của nó. Các quy tắc của Bitcoin, như sự khan hiếm và tính mở của nó, đều được ghi vào công nghệ. Nó không giống như tài chính truyền thống, nơi chính phủ có thể in tiền làm giảm giá trị tiền tiết kiệm của bạn và các công ty có thể đóng cửa thị trường.
Ethereum được xây dựng dựa trên điều này. Giống như Bitcoin, các quy tắc không thể thay đổi đối với bạn và mọi người đều có quyền truy cập. Nhưng nó cũng làm cho loại tiền kỹ thuật số này có thể lập trình được bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh, do đó bạn có thể vượt ra ngoài việc lưu trữ và gửi giá trị.
Tiền có thể được lập trình
Điều này nghe có vẻ kỳ lạ... "tại sao tôi lại muốn lập trình tiền của mình"? Tuy nhiên, đây không chỉ là một tính năng mặc định của token trên Ethereum. Bất cứ ai cũng có thể lập trình logic vào các khoản thanh toán. Vì vậy, bạn có thể kiểm soát và bảo mật Bitcoin kết hợp với các dịch vụ do các tổ chức tài chính cung cấp. Điều này cho phép bạn thực hiện những việc với tiền điện tử mà bạn không thể làm với Bitcoin như cho vay và đi vay, lên lịch thanh toán, đầu tư vào quỹ chỉ số, v.v.
Trích nguồn: Decentralized finance (DeFi) | ethereum.org